Welke Nederlandse symfonische componisten hebben de stap gezet om te componeren voor de hafabra orkesten?

Is het 'Schrale troost' dat relatief zo weinig componisten het blaasorkest omarmen en voor de scene gaan schrijven? Waar ligt de aanzet dat het blaasorkest voor de nieuwe generatie componisten interessant kan zijn. Er zijn in Nederland vele orkesten van meer dan uitstekend niveau die garant kunnen staan voor een artistiek product.

De stamboom van de Nederlandse symfonische componisten in relatie tot de nationale en internationale blaasmuziek.

 

‘Een schrale oogst?!’

 

Naam

Docent - Collegae

Studenten

Stijl en stijlinvloeden

Repertoire HaFaBra

Johan Verhulst

(1816 – 1891)

 

Felix Mendelssohn-Bartholdy (docent)

 

R. Schumann en Fr. Schubert

Grüss aus der Ferne op 7 (HO)

 

Bernard Zweers

(1854 – 1924)

 

 

Hendrik Andriessen, Sem Dresden, Evert Cornelis, Bernhard van den Sigtenhorst Meyer

 

 

‘Aan mijn vaderland’ Arr: J de Meij

Symphonische Etude’/ Bew.

 M. Koekelkoren.

 

Johan Wagenaar

(1862 – 1941)

Richard Holl (docent)

Alphons Diepenbrock (1862 – 1921), Diepenbrock was een grote vriend van Mahler en Mengelberg. Tijdens de begrafenis van Mahler was Diepenbrock de enige aanwezig. Hij was een  toonaangevend koorcomponist.

 

Peter van Anrooy, Willem Pijper, Alexander Voormolen

G. Mahler – J. Brahms –

H. Berlioz - R. Strauss en E. Elgar

Cyrano de Bergerac’ /Bew:

Chr. Janssen

De getemde Feeks’/Bew:

 

Peter van Anrooy

(1879 – 1954)

Johan Wagenaar (docent) en Alphons Diepenbrock

 

G. Mahler – R. Strauss

‘Piet Hein Rhapsody’/Bew:

W. Steijn

 

Hendrik Andriessen

(1892 – 1981), vader van Louis Andriessen en opa van Paul Witteman. Zijn vader had 9 slimme kinderen. Zijn broer Willem moest muzikant worden, daarom mocht Hendrik dat niet worden. Hij moest een journalist worden, in Haarlem. Hij was echter geïnteresseerd, maar was verantwoordelijk voor de Telex. Hij mistte echter info over de gezonken Titanic waardoor hij werd ontslagen en alsnog muzikant werd.

 

Bernard Zweers (docent)

Alphons Diepenbrock,

Johan Wagenaar, Julius Röntgen (een grote invloed op Gerard Boedijn), Richard Holl, Alphons Diepenbrock

 

Otto Ketting (vader van Piet Ketting). Beide solotrompettist in het Residentieorkest.

Frans-expressieve componeertrant: C. Franck –

A. Roussel - G. Fauré

‘Ricercare’ /Bew:

M. Koekelkoren

‘Symfonische Etude’/ B/ew:

M. Koekelkoren

 

Oscar van Hemel

(1892 – 1981)

Willem Pijper (docent)

Zo ook door de Belgische August de Boeck (een collega van Paul Gilson en Jean Absil) en Lodewijk Mortelmans

 

O. van Hemel-stijl: starre ritmiek; elementaire contrapunt; ostinate figuren en strakke vormschema’s; barokke technieken

 

‘Drieluik’ (HO)

‘Concerto per instrumenti a fiato’ voor groot blazersensemble

Willem Pijper

(1894 – 1947)

Johan Wagenaar (docent)

Ernest Vermeulen

Henk Badings - enkele lessen gehad van Pijper. Oscar van Hemel;

Kees van Baaren; Rudolf Escher

 

G. Mahler – Cl. Debussy –

D. Milhaud

‘6 Adagio’s’/Bew:

 M. Koekelkoren

Kees van Baaren

(1906 – 1970)

Willem Pijper (docent)

Louis Andriessen, Peter Schat, Reinbert de Leeuw, Peter Schat, Mischa Mengelberg, Theo Bruins, David Porcelijn, Jan van Vlijmen en Harry Bannink en Joop Stokkermans. Bannink en Stokkermans schreven veel kinderliedjes. Zij waren allen studiegenoten.

Cl

Twaalftoonsmuziek en serialisme. Avant-gardist

‘Partita’ en ‘Treurmuziek’

Het eerste dodecafonische werk in NL was een ‘Trio’ voor fluit, klarinet en fagot

 

‘Ik geloof niet dat een mens kan componeren zonder zich uit te drukken’ Kees van Baaren

 

Henk Badings

(1907 – 1987)

Autodidact, maar wel beïnvloed door Willem Pijper.

Ton de Leeuw – Hans Kox

Badings was nooit een modernist ter wille van het modern doen. Hij was een romanticus-expressief componist. In enigszins aangepaste classicistische vormen. Zijn polymetrische passages waren aantoonbare relaties met Pijper. Zijn techniek had maar een doel: het scheppen van een schijnwereld. Zijn muziek was de ‘spiegel van zijn tijd’. Vanaf 1950 nieuwe toonsystemen

 

43 composities voor hafabra. Premières in USA – Zwitserland – Belgie – Nederland

Transitions – Lieshout en zijn Molens – Reflections – Conflicts and Confluences – Celloconcerto – Harpconcerto – Quadruppelconcerto

Willem van Otterloo, vader van Rogier van Otterloo.

(1907 – 1978)

Sem Dresden

 

 

‘Sinfonietta voor blazers’

‘Serenade” voor koperblazers, harp, piano, celesta en slagwerk

 

Rudolf Escher

(1912 – 1980)

 

Matthijs Vermeulen

 

Cl. Debussy en M. Ravel; G. Mahler.

Gamelan en gregoriaanse invloeden

Tonaal – contrapuntisch en variatietechnieken

 

 

Luctor Ponse

(1914 – 1998)

Veel twaalftoonstechniek voor symphonieorkest. Gepubliceerd door Donemus.

 

 

 

 

 

Dodecafonie – expressionistisch – lyrisch-romantisch

 

‘Triptyque III’ (HO)

 

In de jaren dertig had men een lijst van de ‘Pijperclub’. Notoire modernisten die echter geen monopoliserende opvallende rol speelden.

Te denken aan: Willem van Otterloo; Herman Strategier; Jan Koetsier; Luctor Ponse; Koos van der Griend en Géza Frid.

 

Lex van Delden (geboren als Alexander Zwaap (1919 – 1988)

Autodidact

Marius Monnikendam; heeft fantastische cadenzen voor Mozarts concerten geschreven. Werkzaam bij en voor het Concertgebouworkest. Repertoiregoeroe ten tijde van Mengelberg. Na WWII is hier een nieuwe baan voor gekomen: een dramaturg.

 

 

 

Piccolo concerto (12 blazers – piano en slagwerk) Zevende Symfonie (11 blazers):

‘In Memoriam’ Herorkestratie A. Zwijgers

 

 

Jurriaan Andriessen

(1925 – 1996)

Olivier Messiaen (docent)

Lessen gehad bij: Sergej Koussevitzky, Sergej Tanejev en Aron Copland. Volgde lessen bij

Igor Stravinsky.

Studeerde samen met Vincent Persichetti en Leonard Bernstein

 

 

 

Vele technieken; Twaalftoonstechniek;

‘Sinfonia Il Fiume’; ‘Overture to an Imaginairy Play’; ‘Dynamic Overture’ (HO)

‘A Suite for Jazz ensemble and band’

‘Rouw past Electra’ (Ens)

‘Respiration Suite’ (Ens)

 

Ton de Leeuw

(1926 - 1996)

 

Henk Badings (docent)

Studeerde ook bij Louis Toebosch (tijdens de jaren 60 ontwikkelde hij de sound en de harmonie in de blaasmuziekwereld) en in Parijs bij Oliver Messiaen.

 

Jan Vriend, Daan Manneke, Tristan Keuris, Wim de Ruiter, Chiel Meijering, Bernard van Beurden en Guus Jansen

Seriële muziek. Muziek met veel oosterse invloeden

‘Symphonies of Winds’

 

Hans Kox (1930 – 2019)

Henk Badings (docent)

Hardy Mertens, Marc van Delft

Zijn peetvaders zijn:  

P. Hindemith en A. Honegger

Het lied der arme klanten’ voor MK en HO;

‘The Waterbeggers’ (HO)

 

 

De eerste 10 jaren na WOII waren de volgende componisten actief in Nederland en stonden met grote regelmaat op de concertprogramma’s:

Wouter Paap; Marius Flothuis; Lex van Delden; Herman Strategier; Jan Mul; Louis Toebosch; Jurriaan Andriessen, Jaap Geraedts,

Hendrik Andriessen; Rudolf Escher

 

Bernard van Beurden

(1933 – 2016)

Deel van de ‘groep’ van Kees van Baaren en Louis Andriessen. Hij schreef geweldige muziek in rijke bezettingen voor blaasorkest

 

Ton de Leeuw (docent)

 

 

 

 

 

 

 

Modernisme – twaalftoonsmuziek

 

Vele werken voor HaFaBra waaronder:

La Messe, Grenzeloos, Estampie, Concerto voor viool, altviool en harmonieorkest, Concerto voor cello en harmonieorkest

 

 

 

 

De laatste jaren van zijn leven maakt Van Beurden zich echter grote zorgen over de ondergewaardeerde plek die kunst inneemt in de moderne prestatiemaatschappij. “Mijn grote angst is dat de spirituele samenleving wordt uitgehold. Dat wij steeds meer gedreven worden naar dat enge gemiddelde waarin mensen niet meer creatief zijn, niet meer willen ontwikkelen’

 

Otto Ketting

(1935 – 2012)

 

Hendrik Andriessen (docent)

 

 

 

 

 

 

Mysterieuze mix van warmbloedigheid, een ongeveinsde non-sentimentele lyriek, melancholie en ontheemdheid samen.

Verwantschap met A. Berg en met A. Diepenbrock, A. Bruckner, Cl. Monteverdi, J. S. Bach, Cl. Debussy, E. Varèse en P. Boulez

 

‘Divertimento Festivo’ (FO)

‘Timemachine’ (Ens)

 

 

Louis Andriessen

(1939)

 

Kees van Baaren (docent)

Peter Schat, Reinbert de Leeuw, Peter Schat, Mischa Mengelberg, Theo Bruins, David Porcelijn, Bernard van Beurden, Martijn Padding

 

 

Seriële muziek, dodecafonie, modernisme. Zijn oeuvre heeft een grote stilistische diversiteit

‘Symfonieën der Nederlanden (HO)’

‘Monuments of the Netherlands’

(HO)

 

Tristan Keuris

(1946 – 1996)

 

 

Ton de Leeuw (docent)

 

 

Catena - refrains and variations (HO)

Rob Goorhuis

(1948)

 

Autodidact, een grote fan van Andriessen

 

B. Bartok. Tonaal met verborgen dissonanten.

Met name voor FO zeer sterke orkestraties, vorm, muzikale taal en harmonisch verloop. Eigenzinnige thematische aanpak

 

Vele werken voor HaFaBra

Waaronder Variations on a Pentatonic Theme (HO) Guggisberg Fantasie, Passion et Tendresse, A tribute to Henk Badings, La Terre, The Innocent Condemned, La Forza dello loro Vita

 

Chiel Meijering

(1954)

 

Ton de Leeuw (docent)

 

Klassiek-idioom. Diverse stijlen.

Vele werken voor HaFa

Ed de Boer

(1957)

 

Hans Kox (docent)

Rob Goorhuis en nog vele anderen

 

 

Zeer sterke orkestratievorm. Sterk harmonisch verloop. Grote voorliefde voor de Armeense volksmuziek. Gematigd modern idioom. Technisch vaak heel moeilijk.

 

Vele werken voor HaFaBra.

Waaronder:

Caucasische Epode, Armeense Rhapsodie nr 1 en nr 2 en nr 3,

De heksenketel, Brass

Marc van Delft

(1958)

 

 

Hans Kox - Otto Ketting – Tristan Keuris en Peter Schat (docenten)

 

Gematigd moderne componist met zeer sterke eigen ideeën over vorm, orkestratie en harmonie

 

Vele werken voor HaFaBra.

Waaronder: A Choral for a Solemn Occasion; Springsymphoniette; Lamento e Trionfo

Hardy Mertens

(1960)

Hans Kox (docent)

 

Filmische muziek vaak gebaseerd op Europese tradities en volksliedelementen

 

Vele werken voor HaFaBra

Waaronder:

Nulli Cedo; Armageddon; The Three Storms; Ritual; Poseidon;

Xenia Sarda; 

 

 

 Alex S.

 




Deel het met uw vrienden!